HOOFDSTUK
V
ILLUSTRATIEHOOFDSTUK:
HET PROCES IN 'DE APENROTS'
[Blz
110]
Inleiding
110
CYCLUSFASE
I: de situatie en de handelwijzen aan de start in kaart gebracht en
geïnterpreteerd:
'foto 1' 110
Een
groepsleven vol conflicten 111
1.
De contactkloof 111
2.
De rol van ' oppasser' overheerst 111
3.
Conflictmatige onrust 112
4.
De 'stofwolk' 112
5.
De jongens onderling 112
6.
De trio-bestrijding 112
7.
Autonomie en verzet 113
8.
Theorie uit het hoofdgebouw 113
CYCLUSFASE
II: doelen kiezen en plannen maken 113
CYCLUSFASE
III: het ontwikkelen en beproeven van betere handelwijzen in
een
cyclisch proces 115
Inleiding
115
1.
Anders omgaan met conflicten ...en met jongens 115
(1) Een andere interpretatie 115
(2) Andere doelen 116
(3) Andere werkwijzen 116
(1) t/m 3 overzien 117
(4) Een andere afloop 117
(5) Een andere bevinding 118
(6) Andere inzichten 118
2.
Patronen in conflicten 119
a. Selectie van verhalen 119
Tabel 119
b. Een voorbeeld 119
Analyse en routekaart 120
c. Conflictverhalen in kaart gebracht 121
Schema's 121
Tien conflicten tussen groepsleiding en jongens 123
Patronen in 36 conflictbeschrijvingen uit 'De Apenrots' 125
d. Methodische ideeën 126
3.
'Contact' als werkwoord 126
a. 'Contact' in de verhalen van groepsleiders 126
b. Contact bij conflicten 127
c. Contact moet je durven aangaan 128
d. Het belang van de visie 128
e. Het belang van de zorg 129
f. Contact als werkwoord 129
CYCLUSFASE
IV: de afloop: zijn situatie en handelwijzen verbeterd? 130
1.
De contactkloof overbrugd 130
2.
Minder oppasser, meer verzorger 130
3.
Conflicten en onrust 130
4.
Stofwolkjes 130
5.
De jongens onderling 130
6.
Weer een trio, maar niet bestreden 130
7.
Meer autonomie, minder verzet 130
8.
Een theorie, gebaseerd op eigen ervaring en reflectie 131
CYCLUSFASE
V: evaluatie: de bevinding achterafvragen 131
CYCLUSFASE
VI: methodische ideeën formuleren 131
CYCLUSFASE
VII: methodologische ideeën formuleren 132
P.S.:
Een
jaar later 132
Samenvatting
132
In
dit hoofdstuk ligt de nadruk niet op de onderzoeksmethode, maar op de
inhoudelijke kant van het onderzoeksproces. We volgen het proces zoals dat zich
heeft afgespeeld in de tweede groep die aan het onderzoek deelnam, hier 'De
Apenrots' genoemd.
De
indeling is die van de zeven cyclusfasen. De omvang van het originele materiaal
en de beperkte ruimte in dit verslag dwingt tot een weergave van het proces in
sterk samenvattende termen. Zo zijn de zeven cycli van elk een maand in de derde
cyclusfase hier weergegeven aan de hand van drie onderwerpen. Van de 'foto's',
de klimaatbeschrijvingen die aan het begin en aan het eind zijn gemaakt, wordt
slechts een deel van de samenvatting geciteerd.
De
tekst van dit hoofdstuk is het resultaat van een meervoudig selectieproces.
Eerst selecteerde de groepsleiding wat zij in het logboek op zou schrijven.
Vervolgens selecteerde ik verhalen om nader te bewerken en te bespreken. De ideeën
die dit opleverde werden samen met het team en de teambegeleiders opgesteld.
Waar nodig werd het in notities gestelde gecorrigeerd in de besprekingen.
Op
basis van de notities en de besprekingsverslagen is een concept-tekst van dit
hoofdstuk opgesteld. Deze is voorgelegd aan de student en aan een der
begeleidende stafleden en door hen waar nodig gecorrigeerd. De aldus
gecorrigeerde tekst was echter veel te lang, hetgeen mij noopte de hier
voorliggende kortere versie te schrijven. Bij deze laatste versie, die dus voor
mijn rekening is, is zo min mogelijk inhoud geschrapt, maar is bondiger
geformuleerd en minder met citaten uit het materiaal geïllustreerd.
CYCLUSFASE
I: de situatie en de handelwijzen aan de start in kaart gebracht en geïnterpreteerd:
'foto I'
