Hoofdstuk 2                  

Seksueel versus niet-seksueel

 2.1       Pedofiele gedragingen

Net zoals bij de omgang tussen volwassenen kan er ook een onderscheid worden gemaakt tussen de omgang van volwassenen met kinderen in relaties en in contacten. Het kan gaan om zich herhalende contacten binnen een langdurige relatie of om incidentele contacten. Het initiatief tot het aangaan van een relatie of contact gaat niet altijd uit van de volwassene. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat er ook gevallen zijn waarbij het initiatief bij het kind ligt.[1]  

In mijn scriptie maak ik naast onderscheid tussen pedofielen en pedoseksuelen en tussen ik- en kind-gerichte pedofielen en pedoseksuelen ook onderscheid in soorten gedragingen van pedofielen om mijn vragen te kunnen beantwoorden. Het onderscheid dat ik hier maak is dat tussen de omgang tussen volwassene en kind waarbij geen sprake is van seksuele handelingen en de omgang tussen volwassene en kind waarbij wel sprake is van seksuele handelingen. 

Ik wil benadrukken dat ik ervan uitga dat de relaties welke ik in de volgende paragrafen zal bespreken vrijwillig aangegaan zijn, hetzij op initiatief van het kind, hetzij op initiatief van de volwassene. Doorgaans zal het van beide kanten komen. Deze vrijwillige relaties vinden vaak plaats op een bepaalde leeftijd, namelijk ongeveer tussen de tien en twaalf jaar. Onder deze leeftijd spelen machtsverhoudingen, onwetendheid over seksuele handelingen en angst nog een te grote rol.  

2.1.1        Relaties zonder seksuele handelingen  

Over de relatie tussen volwassene en kind zonder seksuele handelingen is niet veel bekend. Een voorbeeld is de situatie waarin de pedofiel kinderen helpt door bijvoorbeeld een studiefonds te starten voor een kind. Een ander voorbeeld is de ‘buurtoma of -opa’ waar kinderen uit de buurt na school naar toe gaan om spelletjes te spelen. Op deze manier is de pedofiel bij kinderen betrokken en haalt hij zijn voldoening uit het contact met kinderen. 

Vaak vallen dit soort contacten of relaties niet op omdat deze contacten vaak niet gezien worden als pedofiele relaties. De relatie tussen de volwassene en het kind is bij deze vorm van omgang vaak hecht, wat moeilijk kan zijn voor de ouders. De ouders willen op de eerste plaats staan bij hun kind en als deze plaats wordt overgenomen door een ‘vreemde’ kan dat voor problemen zorgen. Toch zijn er ook gevallen waarbij de ouders juist blij zijn met de komst van de ‘vreemde’ omdat hun kind zelfverzekerder en rustiger wordt en de thuissituatie daarmee verbetert.  

2.1.2        Relaties met seksuele handelingen  

In tegenstelling tot de omgang tussen volwassene en kind zonder seksuele handelingen is over de omgang tussen volwassene en kind met seksuele handelingen meer documentatie te vinden. Het gaat hier om een relatie tussen pedoseksueel en kind waarbinnen ook seksueel contact is. Seks is doorgaans niet de belangrijkste reden voor de relatie tussen de volwassene en de pedoseksueel. Het is vaak wel de reden waarom er problemen ontstaan in de relatie omdat het maatschappelijk niet geaccepteerd is. 

Buiten de seksuele omgang zijn er andere redenen waarom een kind een relatie kan aangaan met een pedofiel of pedoseksueel of andersom. Vriendschap en vertrouwen staan voorop in een relatie, seks is hier dan een onderdeel van. De seksuele omgang komt vaak pas tot stand nadat de relatie al een tijd bestaat. Deze wordt vaak door de volwassene bij het kind geïntroduceerd. Dit gebeurt normaliter niet bij de eerste ontmoeting maar wordt geleidelijk in de relatie opgenomen. Na het eerste seksuele contact neemt het kind vaak het initiatief samen met de volwassene in de verdere relatie.[2] 

2.2       Mogelijke seksuele handelingen 

In een pedofiele relatie kunnen verschillende vormen van seksuele handelingen voorkomen. Als men aan een pedofiele relatie denkt, denkt men vaak alleen maar dat de volwassene het kind penetreert. In sommige relaties komt penetratie voor, maar in feite is dit heel zeldzaam. Zo ja, dan is het doorgaans alleen het kind die de volwassene penetreert. Het komt ook wel voor dat de man het kind penetreert maar dit is vaak op initiatief van het al wat oudere kind, een soort experiment op eigen verzoek. 

Een andere vorm is orale seks. In een aantal pedofiele relaties komt elkaar oraal bevredigen aan de orde. Het kind geeft vaak zelf aan hoe ver hij of zij wil gaan in de seksuele contacten: de pedofiel of pedoseksueel zal zich niet opdringen maar machtsverhoudingen blijven een rol spelen, al is het onbewust. In de ene relatie zal het kind zich actiever opstellen dan in de andere relatie. Ik wil hierbij vermelden dat geen enkele pedofiele relatie hetzelfde is en dat het sterk afhangt van het kind en de volwassene welke seksuele handelingen wanneer plaatsvinden. Dit is slechts een overzicht van mogelijke seksuele handelingen binnen een pedoseksuele relatie. 

De gevoelens die de kinderen hebben over het seksuele contact binnen een vrijwillige pedofiele relatie zijn over het algemeen positief. Ze worden omschreven als mooie en gelukkige gevoelens en herinneringen. Het negatieve gevoel dat naar boven komt bij de seksuele relatie is het gevoel van angst, eenzaamheid en boosheid tegenover ouders omdat ze weten dat ze iets gedaan hebben wat eigenlijk ‘niet mag’ Ze zijn ervan op de hoogte dat een relatie tussen een kind en een volwassene ‘niet mag’ en voelen zich gedwongen om het geheim te houden.[3] 

Het kan niet ontkend worden dat er ook machtsverhoudingen en ongelijkheid in een pedofiele of pedoseksuele relatie bestaan. In elke vorm van omgang tussen mensen komt dit voor, ook in de omgang tussen ouders en hun kind en tussen leraren en leerlingen. Wat voor een relatie er ook bestaat tussen een volwassene en een kind, een ervan is altijd groter, sterker, heeft meer levenservaring, is slimmer, heeft meer geld en heeft een hogere status in de samenleving. 

De machtsverhoudingen bij incest en pedofilie liggen niet gelijk. Het verschil in de machtsverhouding in een pedofiele relatie is kleiner dan in een incestueuze relatie Een kind weet vaak in een incestueuze relatie niet hoe het kan ontkomen aan de seksuele handelingen terwijl een kind in een pedofiele relatie simpelweg weg kan blijven als het niet wenst door te gaan met seksuele handelingen.[4] 

De verdeling van macht in een pedofiele relatie is meestal het resultaat van ‘onderhandelingen’ tussen het kind en de volwassene. Ook het kind heeft macht in een pedofiele relatie doordat deze de strafwet achter zich heeft staan. Het kind kan tot chantage overgaan.[5]