[Blz. 268] 

Zend daarna zorgvuldig uit wat je te zeggen hebt: in de taal van de ander. Uit je persoonlijke gevoel, ook kwaadheld, twijfel en onmacht, tijdig en zorgvuldig, d.w.z. in de vorm van een ik-boodschap. PUNT.

Laat de grenzen van jezelf en de situatie duidelijk zien. Durf de confrontatie aan. Respecteer de grenzen van de ander.

Stel eisen ná eerst contact gelegd te hebben en stel ze als persoon; help die eisen ook waar te maken. Sta dan naast de ander.

Blijf proberen adequaat te communiceren en help de bewoners dit te doen. Verbreek de omgang niet: blijf in de groep en stuur niemand er uit. Bied ruimte door ingehouden te reageren.

Gebruik je macht slechts om het contact aan te gaan en het conflict op te lossen en slechts in die mate. Legitimeer dit. Straf niet.

(4) Let erop hoe het met het contact staat en of het conflict nu inhoudelijk opgelost is. Let op de nu mogelijk zichtbare hulpvragen. Benut de rust voor het moment. Wees attent op schijnrust. Waardeer beweging in de groep positief.

(5) Reken erop dat je je eigen grenzen zult voelen, maar wel jezelf zult kunnen blijven. Dat maakt moe, maar ook tevreden.

(6) Leer zodoende jezelf en je groep kennen. Zet zo nodig vraagtekens bij theorie die daar niet mee strookt.

(7) Wissel je ervaringen uit en praat er kritisch over. Ontwikkel zo team- en persoonseigen  methodiek, mogelijk geďnspireerd door déze methodiek.

b. Werk eventueel volgens 'conflict ontwijken'

(1) Heb 't in de gaten als je eigen angst en onmacht en/of de situatie 'persoon ontmoeten' op dat moment niet mogelijk maken.

(2) Streef voor dat moment het ontwijken van conflict na.

(3) Reageer ingehouden: houd je belangrijke boodschappen, maar ook je macht in. Vaar op contact dat er is, ga het nu niet expliciet leggen. Zie 't even aan. De bewoners kunnen 't zelf ook wel even.

(4) Als er rust intreedt, is deze tijdelijk, maar die rust kan benut worden. Weet dat het conflict terug zal komen.

(5) Verwacht even adempauze, maar ook angst en twijfel.

(6) Dit werkt alleen bij momenten en op korte termijn.

(7) Zoek steun, maar vooral door ervaring zo eerlijk mogelijk uit te wisselen en kritisch te bespreken. zoek zo naar mogelijkheden om contact en conflict aan te gaan.

c. Kies slechts zo nodig tijdelijk voor 'gedrag beheersen'

(1) Soms zie je doen en laten dat zo storend is dat je er niet omheen kunt het even als ongewenst gedrag te zien. Neem nu even functionele afstand.

(2) Streef ernaar om slechts voor dat moment in die situatie dát gedrag van deze of gene bewoner te beheersen. Niet meer.

(3) Eis van de bewoner dat deze bepaald gedrag stopt of nalaat en noem de elementaire regel die in het geding is. Zet je kracht en je macht resoluut in, functioneel, lijfelijk en geestelijk, doch beheerst en niet agressief. Gebruik niet meer macht dan die situatie rechtvaardigt. Legitimeer dit later.

Houd de belangrijke boodschappen op dat moment in. Sleep er geen andere kwesties bij. Blijf terzake. Straf niet.

(4) Let nu niet alleen op het gedrag, maar ook op het contact Wees attent op schijnbare aanpassing en rust Benut de tijdelijke rust om alsnog contact te leggen of de voorwaarden : daartoe alvast te scheppen.

(5) Reken op spanning, onmacht en twijfel- maar die twijfel is vruchtbaar.

(6) Laat kritische vragen opkomen.

(7) Wissel je ervaring uit in het team en bespreek ze kritisch. Zoek alsnog naar mogelijkheden om het 'persoon ontmoeten' waar te maken. Zoek de weg daarnaar weer terug.